Witamina K – co to jest i co robi w organizmie: Witamina K jest jedną z najważniejszych substancji potrzebnych Twojemu organizmowi do prawidłowego funkcjonowania. Krew ludzka zawiera duże ilości czynników krzepnięcia zależnych od witaminy K, które są odpowiedzialne za proces krzepnięcia i hamują krwawienie z powodu urazu. Jej niedobór może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, zwłaszcza u małych dzieci.

Witamina K – Właściwości

Witamina K dostarczana jest do organizmu głównie z pożywieniem, w dwóch postaciach:

– witamina K1, ta forma jest syntetyzowana w roślinach, rozpuszczalna w tłuszczach, niewrażliwa na temperaturę, występująca głównie w zielonych warzywach, przyswajana od 30% do 70% całkowitej zawartości w zależności od różnych czynników w pożywieniu,

– Witamina K2 jest rozpuszczalna w tłuszczach, jest produkowana przez mikroorganizmy, a także występują w organizmie ludzkim mikroorganizmy, czyli flora jelitowa, która decyduje o tym, że witamina ta jest w 100% przyswajalna przez organizm człowieka.

Syntetyczna witamina K jest wytwarzana w laboratorium i znana jako witamina K3, potocznie zwana menadionem, jest rozpuszczalna w wodzie i łatwo przyswajalna przez organizm.

Witamina K i jak wpływa na organizm

Witamina K bierze udział w procesie krzepnięcia krwi w wątrobie, na który ma wpływ wiele składników, a niedobór któregokolwiek z tych składników zapobiega krzepnięciu. Witamina ta wzmacnia również naczynia krwionośne, co z kolei wpływa na prawidłowe funkcjonowanie całego układu sercowo-naczyniowego. Zapobiega nadmiernemu krwawieniu miesiączkowemu i zwapnieniu naczyń. Witamina K zapobiega osteoporozie, ponieważ bierze udział w wchłanianiu wapnia przez układ kostny i pomaga w tworzeniu tkanki kostnej. Jego inne właściwości to przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, a istnieją również badania wykazujące, że ma właściwości zapobiegawcze i przeciwnowotworowe.

Niedobór witaminy K

Niedobór witaminy K towarzyszy chorobom jelit i wątroby przy długotrwałym stosowaniu antybiotyków i antykoagulantów. Występuje również w dietach niedożywionych i odchudzających, które całkowicie eliminują niektóre składniki diety, takie jak tłuszcz, a są to tak zwane diety jednoskładnikowe.

W latach 40. stwierdzono, że niedobór witaminy K jest bezpośrednio związany z występowaniem poporodowych zaburzeń krzepnięcia u dzieci. Od tego czasu niemowlęta otrzymują tę witaminę zaraz po urodzeniu. Noworodki mogą mieć niedobór witaminy K, ponieważ nie mają jeszcze wystarczająco rozwiniętej flory bakteryjnej do jej syntezy. Jako środek ostrożności, wszystkie noworodki otrzymują zastrzyki z witaminą K natychmiast po urodzeniu i przyjmują doustnie do trzeciego miesiąca życia. Dzieci karmione piersią mogą mieć jej niedobór i dopiero po wprowadzeniu dodatkowego posiłku w wieku 4 miesięcy jest on wytwarzany w jelitach. Zbyt dużo witaminy K u niemowląt może być również niebezpieczne, powodując uszkodzenie tkanki mózgowej, a także żółtaczkę i uszkodzenie wątroby.

Osoby z objawami niedoboru witaminy K powinny udać się do lekarza, który może powiedzieć:

– niewyjaśnione krwawienie z błon śluzowych, nosa lub przewodu pokarmowego,
– łatwe siniaczenie,
– krwiomocz i krwotok miesiączkowy,
– podatność na biegunkę i podatność na infekcje bakteryjne.

Hiperwitaminoza

Za dużo witaminy K może być również niebezpieczne dla organizmu. Objawy często obejmują nadmierne pocenie się, bóle serca i gorączkę oraz chorobę wątroby. Przedawkowanie witaminy K jest często wynikiem niedostatecznej suplementacji jej syntetycznym odpowiednikiem. Witamina K jest dostępna bez recepty, a potrzeby określa Instytut Żywności i Żywienia, ale ponieważ przedawkowanie może prowadzić do niebezpiecznych objawów, należy zasięgnąć porady lekarza.

Naturalne źródło witaminy K

Zielone warzywa to jedne z najlepszych źródeł witaminy K, w tym brokuły, szparagi, seler i różnorodna sałata. Warto również pamiętać, że inne warzywa i owoce również są źródłem tej witaminy. Na przykład truskawki, kalafior, ziemniaki, marchewki i brzoskwinie są wysokie. Co ciekawe, zawierają go również orzechy, zielona herbata, niektóre ziarna i olej sojowy.

Niewielkie ilości witaminy K mogą być również dostarczane do organizmu z produktów zwierzęcych, jaj, mleka i niektórych jego produktów oraz wątroby zwierzęcej. Warzywa wytwarzane przez gotowanie i pieczenie nie tracą witaminy K, ponieważ jest ona odporna na ciepło. Za każdym razem do jedzenia należy dodawać przynajmniej trochę oleju lub oliwy z oliwek. Spożywanie produktów fermentowanych zawierających probiotyki może zakłócać dobre wchłanianie witaminy K2 we florze bakteryjnej. Mogą to być warzywa na kiszonkę, kapusta kiszona, ogórki, buraki czy fermentowane produkty mleczne, takie jak kefir.