Bardzo często słyszy się o tym, że trzeba zbadać grunt pod naszymi stopami. Tak naprawdę to tego typu badania są niezbędne w wielu przypadkach, ale dwa najważniejsze dotyczą tego, kiedy powstaje inwestycja budowlana oraz w takim przypadku, kiedy na przykład jakaś firma wydobywcza, chciałaby rozpocząć eksploatację jakiegoś złoża. Oczywiście dokonuje się również innego rodzaju pomiarów gruntu, na przykład są to pomiary klasy jakości chleb, które się przydają w rolnictwie, czy różnego rodzaju badania, związane z ogólnie pojętą nauką. Przyjrzyjmy się teraz dwóm najczęściej wykonywanym badaniom, czyli badaniu geotechnicznemu gruntu oraz badaniom złożowym i odpowiedzmy sobie na pytanie, kto takie badania wykonuje oraz dlaczego je się wykonuje.

Badania geotechniczne działki budowlanej. Kto i dlaczego je wykonuje?

Jeszcze kilka lat temu, kiedy chcieliśmy wybudować dom jednorodzinny, to badanie geotechniczne działki budowlanej nie było w ogóle wymagane. Czasami zdarzało się, że nie dostawaliśmy zgody na budowę, bo z jakiegoś powodu, działka budowlana budziła wątpliwości i wówczas, należało wykonać takie usługi geotechniczne. Obecnie każda działka budowlana musi mieć wykonane badanie geotechniczne, co prawda nie jest to może wprost wyrażone w nowych przepisach, ale generalnie wydawanie zgody na budowę, musi być poparte badaniem geotechnicznym, które potwierdzi, że działka ma odpowiednią nośność, dla planowanej konstrukcji oraz odpowiednie warunki hydrogeologiczne. Nie jest to tak naprawdę zła decyzja, ponieważ w Polsce bardzo często dochodziło do takich sytuacji, kiedy to budowaliśmy na przykład dom jednorodzinny, a następnie okazywało się, że z tym domem są jakieś problemy typu pękające ściany czy nawet całkowita utrata stateczności budynku, co oczywiście narażało zdrowie oraz życie ludzi mieszkających w takich budynkach, no i narażało się takich inwestorów po prostu na straty materialne. Dlatego lepiej wykonać badanie geotechniczne za kilkaset do półtora tysiąca zł, niż zainwestować pół miliona złotych w budynek, który za kilka lat będzie nadawał się tylko i wyłącznie do rozbiórki.

Badanie geotechniczne gruntu pod inwestycję budowlaną przeprowadza osoba, która ma wykształcenie geotechnika lub jest to geolog z uprawnieniami inżynieryjnymi (budowlanymi). Badanie takie może zostać przeprowadzone jednakowo przez dużą firmę, która zajmuje się stricte tego typu badaniami, a może zostać wykonana przez specjalistę, który ma założoną własną działalność gospodarczą. Może również zostać wykonane przez firmę budowlaną, która będzie nam budowała dom, a która bardzo często ma dział geologiczny, który wykonuje dla klientów tego typu badania geotechniczne. Badanie najczęściej polega na tym, że musimy wykonać na działce kilka bądź kilkanaście odwiertów (to ile ich będzie, zależy od rozmiarów działki oraz od tego, jaka jest geologia tej działki). Następnie musimy wykonać badania tych próbek i na tej podstawie jest sporządzona mapa wraz z opisem i zaleceniami, odnośnie do przyszłej inwestycji budowlanej.

Geologia złożowa i geologia kopalin, czyli kiedy potrzebujemy zbadać grunt pod inwestycję wydobywczą?

Jeżeli jakaś firma chce wydobywać jakiś złoże, to oczywiście musi wykupić teren, na którym będzie chciała przeprowadzać eksploatację wydobywczą. Zanim tak naprawdę taka inwestycja zostanie poczyniona, to trzeba oczywiście sprawdzić, czy w ogóle będzie nam się opłacało dane złoże eksploatować, ponieważ może się okazać, że na przykład ilość minerału zawartego w złożu, jest dużo mniejsza, niż początkowo zakładaliśmy, lub występują inne czynniki, które sprawią, że na przykład przetwórstwo samej rudy będzie bardzo drogie. Tego typu przeszkodą mogą być różnego rodzaju zanieczyszczenia, które jest trudno usunąć lub są po prostu szkodliwe. Obecnie w zasadzie żadna poważnie podchodząca do tematu firma, nie zainwestuje ani złotówki i ani dolara w żadne złoże, dopóki tego złoża nie sprawdzi. Oczywiście za prawo do przeprowadzania badań, bardzo często również trzeba zapłacić, ale są to koszty zdecydowanie mniejsze, niż rozpoczynanie na ślepo inwestycji wydobywczych, które potem mogą okazać się stratne.

Kto poszukuje złóż surowców mineralnych?

Pomiarów złożonych dokonuje geolog górniczy lub geolog złożowy. Generalnie chodzi o to, że osoba, która przeprowadza takie badanie z pomocą metod geologii górniczej musi mieć oczywiście wiedzę z zakresu geologii, ale musi również wiedzieć, w jaki sposób działa cały przemysł wydobywczy, ponieważ dzięki temu, jest w stanie ocenić, czy dane złoża faktycznie są perspektywiczne. Jednym z lepszych przykładów jest tutaj wspomniane wcześniej występowanie zanieczyszczeń. Jeżeli ocenimy złoże tylko i wyłącznie pod kątem ilościowym poszukiwanego minerału bądź pierwiastka, to się może okazać, że dane złoże jest wprost rewelacyjne, natomiast jeżeli okaże się, że zaczniemy uwzględniać różnego rodzaju problemy techniczne, które mogą wystąpić w trakcie przerabiania rudy lub wydobycia, to okaże się, że chociaż faktycznie uzyskujemy bardzo dużo minerału, to aby na przykład uzyskać 1 g Lub 1 kg, musimy ponosić znaczne koszty finansowe, co sprawia, że nasz towar jest po prostu niekonkurencyjny na rynku.